Każda osoba mająca problemy ze snem odczuwa je w sposób subiektywny, indywidualny. Niektórzy reagują na nie ze spokojem, cierpliwie czekając, aż nadejdzie sen. Wyciszają się sięgając po książkę, słuchając radia lub oglądając telewizję. U innych, już po chwili pojawia się niepokój i rozdrażnienie. Pozostając ciągle w łóżku, próbując zasnąć za wszelką cenę, denerwują się, co zwykle przynosi odwrotny skutek - jeszcze trudniej im zasnąć.

U większości osób nie obserwujemy rzeczywistej bezsenności - polegającej na tym, że w ciągu doby całkowicie nie można zmrużyć oka - lecz trudności objawiające się obniżeniem jakości snu (jego spłyceniem i skróceniem). 

Formy zaburzeń snu

• Zaburzenia zasypiania polegają na tym, że sen nie nadchodzi w krótkim czasie od chwili położenia się do łóżka. Kłopoty z zasypianiem często biorą się stąd, że w chwili położenia się do łóżka nie potrafimy się wyciszyć, odprężyć, zapomnieć o kłopotach minione dnia. W tej sytuacji pomocne będzie zastosowanie którejś z technik relaksacyjnych (np. trening autogenny). Dobre opanowanie wybranej techniki relaksacji pomaga w szybkim przejściu ze stanu napięcia do odprężenia i szybko zasnąć.Niekiedy zaśnięcie utrudniają niewłaściwe nawyki, jak: późne spożywanie ciężkostrawnych posiłków, wieczorne picie kawy. 

• Zaburzenie snu śródnocnego charakteryzują się tym, że zasypiamy bez problemów, lecz potem budzimy się w nocy lub zbyt wcześnie nad ranem. Często zdarza się to między godziną 1 a 3 w nocy. Niektóre osoby nie potrafią już zasnąć, innym się to udaje lecz po chwili budzą się ponownie. Budzenie się w nocy staje się poważnym problemem, gdy ogarnie nas niepokój, połączony z przeświadczeniem, że nie uda nam się już zasnąć. Jeśli zachowamy spokój i zastosujemy którąś z technik relaksacyjnych, zapewne przywrócimy sen. Zaburzenia snu śródnocnego często są związane z silnym napięciem psychicznym, wywołanym przez wyparte nierozwiązane problemy i konflikty. Są jednym z typowych objawów depresji. Większość przypadków stanów depresyjnych idzie w parze z zaburzeniami snu. 

• Zmniejszona głębokość snu powoduje, że budzimy się z płytkiego snu niedostatecznie wypoczęci. Stadium snu głębokiego, noszące nazwę non-REM, może ulec przerwaniu na skutek bodźców zewnętrznych lub pochodzących z wnętrza organizmu. Wpływ na zmniejszoną głębokość snu może mieć nadmierne eksploatowanie organizmu oraz oddziaływanie bodźców zewnętrznych np. hałasu. Może zdarzyć się również, że przyczyną jest niedostateczny wymiar ruchu, aktywności fizycznej. W takiej sytuacji jesteśmy zbyt słabo zmęczeni fizycznie, by zapaść w głęboki sen. 

Wybrane techniki psychoterapeutyczne, wspomagające dobry sen to, miedzy innymi:

• trening relaksacyjny
• trening autogenny lub progresywnej relaksacji mięśniowej
• wizualizacje wyobrażeniowe, hipnoterapia
• poznawcze techniki uwalniające od przykrych myśli